ข้าราชการกับจริยธรรมพื้นฐาน

ข้าราชการกับจริยธรรมพื้นฐาน

        ในช่วงที่ผ่านมามีเหตุการณ์หลายอย่างที่กระทบความรู้สึกของคนไทยหมู่ใหญ่ จนกระทั่งมีการเรียกร้องให้ทบทวนถึงจริยธรรม คุณธรรมของข้าราชการ

         คำถามที่ตามมาคือ อะไรจะเป็นตัววัดถึงคุณธรรม จริยธรรมดังกล่าว

         คำตอบของแต่ละท่านอาจจะไม่เหมือนกัน ตามความรู้สึกหรือความคุ้ยเคยกับเรื่องราวต่าง ๆ รวมทั้งการมองปัญหาและแนวทางแก้ไขที่ต่างกันออกไป

         ในมุมมองของผู้เขียนในฐานะของผู้นับถือพระพุทธศาสนา มองว่าจริยธรรมพื้นฐานของชาวพุทธ ไม่ว่าจะเป็นข้าราชการหรือคนในอาชีพไหนก็ตาม ตัววัดที่ชัดเจนถึงคุณค่าของความเป็นมนุษย์แท้จริงแล้วคือ ศีล ๕

         เพราะการละเมิดหรือไม่ได้รักษาศีล ๕ ให้เป็นปกติ ทำให้เกิดเรื่องราวที่สะเทือนขวัญบ้าง ก่อให้เกิดความอับอายบ้าง หรือทำให้เกิดความเดือดร้อนในสังคมบ้าง ยกตัวอย่างให้เห็นภาพสักนิด

         เพราะการไม่รักษาศีลข้อ ๑ คือ เว้นจากการฆ่าสัตว์ ตัดชีวิต เราจึงพบว่า มีข้าราชการเข้าไปเกี่ยวข้องกับคดีฆ่าคนตาย เช่น คดีอุ้มฆ่าสาวทอม

         เพราะการไม่รักษาศีลข้อ ๒ คือ เว้นจากการลักทรัพย์ จึงมีข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ระดับรองอธิบดี ไปขโมยภาพที่ประเทศญี่ปุ่น ทำให้เป็นที่อับอายขายหน้าเป็นอย่างยิ่ง

         เพราะการไม่รักษาศีลข้อ ๓ คือ เว้นจากการประพฤติผิดในกาม จึงมีข้าราชการผู้ใหญ่หลายท่าน ทั้งที่เป็นข่าวและไม่เป็นข่าว มีภริยาหลายคน บางท่านก็เป็นข่าวใหญ่โต ถึงกับภริยาหลวงออกมาตัดพ้อต่อว่า ทั้งที่เรื่องนี้นอกจากจะผิดศีลแล้ว ยังผิดวินัยข้าราชการด้วย

         เพราะการไม่รักษาศีลข้อ ๔ คือ เว้นจากการพูดเท็จ จึงทำให้ข้าราชการอาศัยอำนาจที่ตนมีอยู่ หาเรื่องราษฎรได้ ล่าสุดแม้กระทั่งพระยังถูกตั้งข้อหาที่ไม่เป็นธรรม แล้วยังให้การที่เป็นเท็จอีก ก็คงต้องดูกันว่า เมื่อถึงเวลาขึ้นศาล แล้วต้องกล่าวคำสาบานว่า จะให้การไปตามความเป็นจริง จะให้การว่าอย่างไร ที่แน่ ๆ คำพูดที่สาบานสาปแช่งตนเองไว้ ผลนั้นจะย้อนกลับมาหาแน่นอน เพียงแต่จะช้าหรือเร็ว ผู้เขียนเห็นตัวอย่างมาหลายรายแล้ว ขอยืนยัน

        ส่วนศีลข้อ ๕ คือ เว้นจากการเสพของมึนเมา อันนี้คงไม่ต้องหาตัวอย่างมาอธิบายประกอบอะไร เพราะเป็นสิ่งที่เห็นกันอยู่แล้วว่า เมื่อมีการสังสรรค์ในวงราชการ ก็หนีไม่พ้นจากเรื่องเหล้ายาปลาปิ้ง

         จากจุดเริ่มต้นของการไม่รักษาศีล ๕ ดังกล่าว จะนำมาซึ่งความผิดที่ใหญ่ขึ้น จนถึงการทุจริตระดับชาติ ยิ่งมีตำแหน่งสำคัญ ใหญ่โตมากเท่าไร หากขาดคุณธรรมแล้ว โอกาสที่จะใช้ตำแหน่งหน้าที่เพื่อการทุจริต รวมทั้งหาผลประโยชน์ ปกป้องสมาชิกในครอบครัวตนเองก็จะยิ่งมีสูงขึ้นไปตามลำดับ โดยไม่สนใจว่าสังคมหรือประเทศชาติจะเดือดร้อนอย่างไร

         ดังนั้นหากต้องการจะแก้ปัญหาเรื่องทุจริต คดโกง จริง ๆ แล้ว อย่าเพิ่งไปคิดเรื่องอะไรที่ไกลตัวมากนัก ให้ย้อนกลับมาทำแบบสอบถามตนเองว่า ณ วันนี้ มีศีล ๕ ครบถ้วนแล้วหรือยัง ลองให้คะแนนศีลแต่ละข้อเป็น ๒๐ คะแนน หากครบทั้ง ๕ ข้อ ก็จะได้ ๑๐๐ คะแนน นั่นแสดงถึงความเป็นคนที่สมบูรณ์ แต่หากขาดไปมากเท่าไร ความเป็นคนก็จะลดลงไปเรื่อย ๆ

         ขอให้ข้าราชการทุกท่านได้ลองทำดู แล้วท่านจะได้คำตอบว่า

ท่านเป็นข้าราชการที่มีจริยธรรมหรือไม่?

อนาคาริก

01/30/17